De delictsomschrijving
Artikel 243 van het Wetboek van Strafrecht luidt als volgt:
“Hij die met iemand van wie hij weet dat hij in staat van bewusteloosheid, verminderd bewustzijn of lichamelijke onmacht verkeert, dan wel aan een zodanige gebrekkige ontwikkeling of ziekelijke stoornis van zijn geestvermogens lijdt dat hij niet of onvolkomen in staat is zijn wil daaromtrent te bepalen of kenbaar te maken of daartegen weerstand te bieden, handelingen pleegt die bestaan uit of mede bestaan uit het seksueel binnendringen van het lichaam, wordt gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste acht jaren of geldboete van de vijfde categorie.”
Kort en zakelijk weergegeven gaat het dus om het plegen van ontucht met iemand die op enigerlei wijze niet (voldoende) in staat is zijn/haar wil bekend te maken en/of weerstand te bieden aan de handelingen. De meest recente versie van het artikel is op 1 oktober 2002 in werking getreden.
Een toelichting
Overtreding van artikel 243 Sr komt in de praktijk veelvuldig voor. Denk hierbij bijvoorbeeld aan het plegen van ontucht met iemand die eerst is gedrogeerd met GHB of een ander verdovend middel. De ontucht kan worden gepleegd door het een- of meermalen seksueel binnendringen van een ander. Dit binnendringen kan op veel verschillende wijzen plaatsvinden. Dat varieert van het binnendringen met de vingers in een vagina tot het daadwerkelijk met de penis penetreren van een ander. Het artikel richt zich tot degene die seksueel binnendringt bij een kwetsbaar persoon en beschermt deze kwetsbare personen tegen ernstige seksuele handelingen. Het artikel beschermt voorts zowel vrouwen als mannen, al zijn in de praktijk vrouwen vaker het slachtoffer van dit soort ontucht dan mannen.
Opzet
Voor overtreding van artikel 243 Sr is allereerst van belang dat de verdachte opzet had op de toestand van het slachtoffer. Hier is in de praktijk vaak verweer op te voeren. Immers, slechts de wetenschap dat iemand niet zo snugger is, levert nog geen wetenschap van kwetsbaarheid op bij de verdachte. De verdachte moet echt op de hoogte zijn van de toestand van het slachtoffer als bedoeld in dit artikel. Deze wetenschap kan in de praktijk onder meer worden afgeleid uit de duur en de intensiteit van het contact tussen verdachte en slachtoffer. Op enig moment moet de verdachte immers geacht worden op de hoogte te zijn van de toestand van het slachtoffer. Voor een bewezenverklaring van deze wetenschap, waarin het opzet wordt verondersteld, is voorwaardelijk opzet voldoende.
Handelingen
Voorts is vereist dat de verdachte handelingen pleegt met het slachtoffer, die bestaan uit of mede bestaan uit het seksueel binnendringen van het slachtoffer. Deze handelingen kunnen van alles omvatten, mits seksueel binnendringen daar ook deel van uitmaakt.
O.a. Hoge Raad 3 december 2002, ECLI:NL:HR:2002:AE8908.
2 O.a. Hoge Raad 18 mei 2010, ECLI:NL:HR:2010:BL5567.
Seksueel binnendringen
Met seksueel binnendringen wordt bedoeld het binnendringen in de geslachtsdelen, mond of anus. Het onder dwang bij zichzelf binnendringen valt niet onder de reikwijdte van artikel 243 Sr. Binnendringen met het (mannelijk) geslachtsdeel is niet vereist voor een bewezenverklaring van overtreding van artikel 243 Sr. Het binnendringen kan namelijk onder andere ook geschieden met de tong, de vingers, een voorwerp of een dier. Of het slachtoffer en de verdachte de handelingen als seksueel ervaren is niet relevant.
Iemand
Vereist is – vanzelfsprekend – dat er bij iemand seksueel wordt binnengedrongen. Die ‘iemand’ kan zowel een man als een vrouw zijn, al zien we in de praktijk veelal dat vrouwen het slachtoffer worden van dit soort ontucht.
Bewusteloosheid
Van bewusteloosheid bij het slachtoffer is sprake wanneer het bewustzijn van het slachtoffer volledig afwezig is. Een comateuze toestand is evenwel niet vereist.
Verminderd bewustzijn
Bij de laatste wijziging van artikel 243 Sr is dit bestanddeel aan de delictsomschrijving toegevoegd. Onder verminderd bewustzijn moet worden verstaan een roes of sluimering. Er moet nog wel enig bewustzijn aanwezig zijn, nu anders sprake is van bewusteloosheid. Dit bestanddeel ziet op de situatie waarin iemand sterk onder invloed is van alcohol of – bijvoorbeeld – GHB of andere verdovende middelen. Wel moet in geval van alcoholgebruik het slachtoffer echt ver heen zijn, bijvoorbeeld wanneer het slachtoffer moet overgeven, begint te ijlen en voor pampus ligt. Enkel dronkenschap is onvoldoende.
Lichamelijke onmacht
Van lichamelijke onmacht is sprake wanneer het slachtoffer fysiek weerloos is, bijvoorbeeld door diepe slaap, een handicap, een gebrekkig bewustzijn door hypnose of door een verdoving. De fysieke weerloosheid moet wel van binnenuit zijn ontstaan. Vastgebonden zijn van buitenaf levert derhalve geen lichamelijke onmacht op.
[note]3 Hoge Raad 18 april 2017, ECLI:NL:HR:2017:699.[/note]
Gebrekkige ontwikkeling of ziekelijke stoornis van de geestvermogens
Onder dit begrip moet worden verstaan een stoornis bij het slachtoffer waardoor de wil omtrent de seksuele handelingen niet goed kan worden bepaald. Voor een bewezenverklaring is dan ook vereist dat het slachtoffer aan een stoornis leed waardoor deze niet of onvoldoende zijn/haar wil kenbaar kon maken en/of weerstand kon bieden ter zake de gepleegde seksuele handelingen. Onder dergelijke stoornissen kunnen worden verstaan:
– Dementie;
– Zwakzinnigheid;
– Verstandelijke beperkingen.
Zo zijn er nog veel meer voorbeelden te noemen, maar wij volstaan hier met de bovenstaande drie. Wanneer zowel de verdachte als het slachtoffer lijden aan een dergelijke stoornis, hoeft niet steeds sprake te zijn van ontucht.
Strafuitsluiting
Wanneer het slachtoffer heeft ingestemd met de handelingen kan sprake zijn van strafuitsluiting. De verdachte is dan niet strafbaar. Dat iemand zelf bewust in een staat van verminderd bewustzijn is geraakt, sluit strafbaarheid evenwel niet uit.
De strafbedreiging
Overtreding van artikel 243 Sr is een misdrijf. De maximumstraf die op het misdrijf is gesteld, is een gevangenisstraf van ten hoogste acht jaar en/of een geldboete van de vijfde categorie.
De afdoening
Een overtreding van artikel 243 Sr kan slechts worden afgedaan door de verdachte te dagvaarden om bij de rechter te verschijnen. In alle gevallen zal dit de meervoudige strafkamer van de rechtbank betreffen. De meervoudige strafkamer van de rechtbank behandelt de zwaardere strafzaken. Ontucht met een kwetsbaar persoon valt zonder meer onder deze categorie.
Een advocaat
De straffen bij een veroordeling voor overtreding van art. 243 Sr zijn hoog. In ieder geval wordt – gelet op het taakstrafverbod – een onvoorwaardelijke gevangenisstraf van ten minste één dag opgelegd. Ook voor de toekomst, en met name met betrekking tot de aanvraag van een VOG, zijn de gevolgen van een veroordeling voor artikel 243 Sr groot. Gelet hierop, is het van groot belang dat u zich laat bijstaan door een gespecialiseerde advocaat. U kunt ons altijd benaderen voor gespecialiseerde juridische bijstand!
Strafrechtadvocaat nodig?
Juist omdat verkrachting onmachtige / bewusteloze / gestoorde (art. 243 Sr) zo complex is en steeds aan de hand van de omstandigheden van het geval moet worden bepaald of sprake is van overtreding hiervan, is het van groot belang dat u zich laat bijstaan door een gespecialiseerde strafrechtadvocaat. Zeker gelet op de belangen die op het spel staan is het verstandig dat u zich vooraf goed laat informeren. Het is van belang om vooraf te weten wat u kunt verwachten en welke verweren namens u gevoerd kunnen worden. U kunt ons altijd benaderen voor gespecialiseerd juridisch advies.
Deskundige strafrechtadvocaat
Strafrechtzaken.nl is een initiatief van een netwerk van strafrechtadvocaten door heel Nederland. Uw zaak zal zo spoedig mogelijk na ontvangst van uw aanmelding worden doorverwezen naar een gespecialiseerde strafrechtadvocaat, welke zo spoedig mogelijk contact met u zal opnemen. U bent met strafrechtzaken.nl verzekerd van deskundige rechtsbijstand op het gebied van het zeden. De strafrechtadvocaten die bij het netwerk zijn aangesloten hebben kennis en ervaring met verkrachting onmachtige / bewusteloze / gestoorde (art. 243 Sr). U ontvangt een eerlijk en deskundig advies. Samen met u zal de beste verdedigingsstrategie worden bepaald.
Voordelige strafrechtadvocaat
Advocaat van onvermogen / pro deo-advocaat (toevoeging)
Alle strafrechtadvocaten in ons netwerk zijn bereid u bij te staan op basis van een toevoeging. Dit houdt in dat sprake is van gesubsidieerde rechtsbijstand. Aan de hand van uw inkomen in het peiljaar (twee jaar geleden) wordt door de Raad voor Rechtsbijstand getoetst of u in aanmerking komt voor een toevoeging. Indien u in aanmerking komt voor een toevoeging betaalt u enkel een eenmalige eigen bijdrage aan de advocaatkosten. In veel gevallen bedraagt deze slechts €143,00 voor de gehele zaak! Lees hier meer over bijstand van een gespecialiseerde strafrechtadvocaat op basis van een toevoeging.
Helaas is het in sommige gevallen niet mogelijk om een toevoeging te krijgen. Dit zou kunnen betekenen dat u de kosten van rechtsbijstand zelf moet betalen. Bij strafrechtzaken.nl hanteren wij een voordeeltarief waar u bij alle aangesloten strafrechtadvocaten gebruik van kunt maken. Het betreft een extra voordelig honorarium speciaal voor bezoekers van strafrechtzaken.nl van €125,00 exclusief BTW. Dit voordeeltarief is uitsluitend geldig na doorverwijzing via strafrechtzaken.nl en is niet geldig in combinatie met andere prijsafspraken. Het is altijd verstandig om de zaak met een strafrechtadvocaat te bespreken. Indien de strafzaak wordt geseponeerd, u wordt vrijgesproken of ontslagen van alle rechtsvervolging, kunnen alle kosten van rechtsbijstand door de Staat worden vergoed. Uw strafrechtadvocaat kan u hierin adviseren en namens u een verzoekschrift indienen. Meer informatie hierover kunt u lezen op schadevergoeding strafzaak.