De delictsomschrijving
Artikel 249 van het Wetboek van Strafrecht luidt als volgt:
“1. Hij die ontucht pleegt met zijn minderjarig kind, stiefkind of pleegkind, zijn pupil, een aan zijn zorg, opleiding of waakzaamheid toevertrouwde minderjarige of zijn minderjarige bediende of ondergeschikte, wordt gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste zes jaren of geldboete van de vierde categorie.
2. Met dezelfde straf wordt gestraft:
1. de ambtenaar die ontucht pleegt met een persoon aan zijn gezag onderworpen of aan zijn waakzaamheid toevertrouwd of aanbevolen;
2. de bestuurder, arts, onderwijzer, beambte, opzichter of bediende in een gevangenis, rijksinrichting voor kinderbescherming, weeshuis, ziekenhuis, of instelling van weldadigheid, die ontucht pleegt met een persoon daarin opgenomen;
3. degene die, werkzaam in de gezondheidszorg of maatschappelijke zorg, ontucht pleegt met iemand die zich als patiënt of cliënt aan zijn hulp of zorg heeft toevertrouwd.”
Kort en zakelijk weergegeven gaat het dus om het plegen van ontucht met misbruik van gezag en/of vertrouwen. De meest recente versie van het artikel is op 1 januari 1999 in werking getreden.
Een toelichting
Overtreding van artikel 249 Sr is een feit dat de verdachte zwaar wordt aangerekend. Het gaat erom dat de verdachte binnen een afhankelijkheidsrelatie ontucht pleegt. Dit kan gebeuren met de eigen kinderen van de verdachte, maar ook – bijvoorbeeld – binnen een medische verhouding. De ontucht kan bestaan uit het plegen van seksuele handelingen, maar eveneens uit het dulden daarvan. Het artikel beschermt zowel mannen als vrouwen is gericht tegen degene die door misbruik van gezag/vertrouwen ontucht pleegt.
Opzet
Voor overtreding van artikel 249 Sr is van belang dat de verdachte opzet had op de seksueel getinte handelingen. Dit opzet wordt namelijk gegeven door het begrip ‘ontucht plegen’. Voorwaardelijk opzet is hierbij voldoende. Slechts ten aanzien van de ontuchtige handelingen is opzet vereist, dus niet ten aanzien van de hoedanigheid van het slachtoffer.
Plegen
Het plegen van ontucht is in dit artikel strafbaar gesteld. Het maakt niet uit of de seksuele handelingen door de verdachte of door het slachtoffer zijn geïndiceerd. Immers, de verdachte dient zich te allen tijde bewust te zijn van zijn bijzondere positie ten opzichte van het slachtoffer.
Ontucht
Van het plegen van ontucht is sprake bij handelingen van seksuele aard die in strijd zijn met de
sociaal-ethische norm. Of hiervan sprake is, is sterk afhankelijk van de omstandigheden van het geval.
Wanneer bijvoorbeeld een arts zijn levensgezel behandelt en daarbij ontuchtige handelingen pleegt, is vanzelfsprekend geen sprake van ontucht. Indien evenwel geen sprake is van een relatie en verdachte en slachtoffer in een afhankelijkheidsrelatie tot elkaar staan, kan de rechter daar wel conclusies aan verbinden.
Zijn minderjarig kind of stiefkind
Strafbaar gesteld in artikel 249 Sr is onder meer het plegen van ontucht met een minderjarig kind of stiefkind van de verdachte. Overigens impliceert het enkele feit dat het een kind van de verdachte betreft nog niet dat automatisch sprake is van een afhankelijkheidsrelatie. Dat is pas het geval indien het kind aantoonbaar afhankelijk is van de verdachte en sprake is van een natuurlijk overwicht. Van een stiefkind is slechts sprake indien één van de ouders van het kind is getrouwd met de verdachte.
Aan zorg of waakzaamheid toevertrouwd
Eveneens kan overtreding van artikel 249 Sr plaatsvinden indien de verdachte ontucht pleegt met een kind dat aan zijn zorg of waakzaamheid is toevertrouwd. Hiervan kan sprake zijn wanneer een kind logeert bij de verdachte of wanneer de verdachte op het kind past. Van belang is dat de plicht tot feitelijke zorg (tijdelijk) is overgedragen aan de verdachte. Of sprake is van een afhankelijkheidsrelatie is afhankelijk van de omstandigheden van het geval. Het overwicht kan bijvoorbeeld blijken uit een leeftijdsverschil.
Aan opleiding toevertrouwd
Aan de hand van de omstandigheden van het geval dient te worden beoordeeld of sprake is van toevertrouwen in het kader van een opleiding. Hiervan kan bijvoorbeeld sprake zijn in het geval van een stagiair(e). Hierbij is niet vereist dat de ontucht ook daadwerkelijk plaatsvindt tijdens de opleiding. Buiten schooluren of buiten die locatie kan eveneens ontucht worden gepleegd. Het gezag is immers niet beperkt tot die tijd en die plek.
Aan gezag onderworpen of aan waakzaamheid van ambtenaar toevertrouwd of aanbevolen
Hierbij is van belang dat er een afhankelijkheidsrelatie bestaat tussen de ambtenaar en het slachtoffer. Van belang is wat normaliter binnen het takenpakket van de ambtenaar valt. Indien het slachtoffer zich vrijwillig onderwerpt aan het gezag van de ambtenaar, is geen sprake van overtreding van artikel 249 Sr. Wanneer dit niet vrijwillig gebeurt, kan hiervan wel sprake zijn.
Opgenomen in
Niet is vereist dat er een causaal verband bestaat tussen de ontucht en het opgenomen zijn van het slachtoffer. Evenmin is vereist dat de ontucht heeft plaatsgevonden in de ruimte waar het slachtoffer is opgenomen. Niet van belang is voorts of iemand vrijwillig of gedwongen is opgenomen.
Arts
Onder een arts wordt verstaan iemand die werkzaam is in de gezondheidszorg. Een inschrijving in het BIG-register is niet vereist. Evenmin is vereist dat de arts-patiëntrelatie nog steeds bestaat.
Instelling van weldadigheid
Hieronder moet worden begrepen een inrichting van maatschappelijke zorg. Hierbij kan worden gedacht aan een bejaardencentrum of aan een observatiehuis voor kinderen.
Ziekenhuis
Onder ziekenhuis wordt niet slechts een regulier ziekenhuis verstaan, maar ook een psychiatrisch ziekenhuis.
Werkzaam in gezondheidszorg of maatschappelijke zorg
Als werkzaam in de gezondheidszorg of maatschappelijke zorg wordt verstaan iemand die werkt in één van de bovengenoemde instellingen en/of hoedanigheden. Ook andere hulpverleners kunnen evenwel binnen deze categorie vallen. Hierbij kan worden gedacht aan huisartsen, tandartsen, masseurs, schoolartsen en sociotherapeuten. Er hoeft geen sprake te zijn van een (behandelings)overeenkomst. In voorkomende gevallen kan zelfs bij vrijwilligerswerk sprake zijn van ‘werkzaam zijn in de gezondheidszorg of maatschappelijke zorg’.
De strafbedreiging
Overtreding van artikel 249 Sr is een misdrijf. De maximumstraf die op het misdrijf is gesteld, is een gevangenisstraf van ten hoogste zes jaar en/of een geldboete van de vierde categorie.
De afdoening
Een overtreding van artikel 249 Sr kan worden afgedaan middels een strafbeschikking. Deze
strafbeschikking kan op een OM-zitting aan de verdachte worden opgelegd, maar kan ook rechtstreeks
(als geldboete) per post aan de verdachte worden toegezonden. Er kan eveneens voor worden gekozen
de verdachte te dagvaarden om bij de rechter te verschijnen, hetgeen in de meeste gevallen zal gebeuren. Verder kan een overtreding van artikel 249 Sr afgedaan worden middels een zogenaamde OM-transactie. Toch zal dit zelden tot nooit gebeuren.
Een advocaat
De straffen bij een veroordeling voor overtreding van art. 249 Sr zijn hoog. Ook voor de toekomst, en met name met betrekking tot de aanvraag van een VOG, zijn de gevolgen van een veroordeling voor artikel 249 Sr groot. Gelet hierop, is het van groot belang dat u zich laat bijstaan door een gespecialiseerde advocaat. U kunt ons altijd benaderen voor gespecialiseerde juridische bijstand!
Strafrechtadvocaat nodig?
Juist omdat ontucht met misbruik van gezag (art. 249 Sr) zo complex is en steeds aan de hand van de omstandigheden van het geval moet worden bepaald of sprake is van overtreding hiervan, is het van groot belang dat u zich laat bijstaan door een gespecialiseerde strafrechtadvocaat. Zeker gelet op de belangen die op het spel staan is het verstandig dat u zich vooraf goed laat informeren. Het is van belang om vooraf te weten wat u kunt verwachten en welke verweren namens u gevoerd kunnen worden. U kunt ons altijd benaderen voor gespecialiseerd juridisch advies.
Deskundige strafrechtadvocaat
Strafrechtzaken.nl is een initiatief van een netwerk van strafrechtadvocaten door heel Nederland. Uw zaak zal zo spoedig mogelijk na ontvangst van uw aanmelding worden doorverwezen naar een gespecialiseerde strafrechtadvocaat, welke zo spoedig mogelijk contact met u zal opnemen. U bent met strafrechtzaken.nl verzekerd van deskundige rechtsbijstand op het gebied van zeden. De strafrechtadvocaten die bij het netwerk zijn aangesloten hebben kennis en ervaring met ontucht met misbruik van gezag (art. 249 Sr). U ontvangt een eerlijk en deskundig advies. Samen met u zal de beste verdedigingsstrategie worden bepaald.
Voordelige strafrechtadvocaat
Advocaat van onvermogen / pro deo-advocaat (toevoeging)
Alle strafrechtadvocaten in ons netwerk zijn bereid u bij te staan op basis van een toevoeging. Dit houdt in dat sprake is van gesubsidieerde rechtsbijstand. Aan de hand van uw inkomen in het peiljaar (twee jaar geleden) wordt door de Raad voor Rechtsbijstand getoetst of u in aanmerking komt voor een toevoeging. Indien u in aanmerking komt voor een toevoeging betaalt u enkel een eenmalige eigen bijdrage aan de advocaatkosten. In veel gevallen bedraagt deze slechts €143,00 voor de gehele zaak! Lees hier meer over bijstand van een gespecialiseerde strafrechtadvocaat op basis van een toevoeging.
Helaas is het in sommige gevallen niet mogelijk om een toevoeging te krijgen. Dit zou kunnen betekenen dat u de kosten van rechtsbijstand zelf moet betalen. Bij strafrechtzaken.nl hanteren wij een voordeeltarief waar u bij alle aangesloten strafrechtadvocaten gebruik van kunt maken. Het betreft een extra voordelig honorarium speciaal voor bezoekers van strafrechtzaken.nl van €125,00 exclusief BTW. Dit voordeeltarief is uitsluitend geldig na doorverwijzing via strafrechtzaken.nl en is niet geldig in combinatie met andere prijsafspraken. Het is altijd verstandig om de zaak met een strafrechtadvocaat te bespreken. Indien de strafzaak wordt geseponeerd, u wordt vrijgesproken of ontslagen van alle rechtsvervolging, kunnen alle kosten van rechtsbijstand door de Staat worden vergoed. Uw strafrechtadvocaat kan u hierin adviseren en namens u een verzoekschrift indienen.